Parabenen vinden we dikwijls terug in verschillende cosmetische producten. Deze chemische stoffen worden dikwijls gebruikt bij de productie van schoonheidsproducten. Meestal gaat het om butylparabeen, ethylparabeen, isobutylparabeen, isopropylparabeen, methylparabeen en propylparabeen. Het gebruik van parabenen in schoonheidsproducten krijgt steeds meer tegenstanders. Deze voeren aan dat deze stoffen door de menselijke huid dringen en op die manier tal van aandoeningen en ziekten veroorzaken. De verminderde vruchtbaarheid bij de man is hier maar een voorbeeld van. Deze is te wijten aan een lagere spermaproductie.
Verder zouden parabenen ook borstkanker veroorzaken en verantwoordelijk zijn voor voortijdige veroudering. Laat dit net iets zijn wat je wilt voorkomen door verzorgingsproducten te gebruiken. Sceptici verklaren verder dat parabenen zich opstapelen in het menselijk lichaam. Op een bepaald moment wordt een kritiek punt bereikt waarna gezondheidsproblemen optreden.
Ethyl-parahydroxybenzoate (p-hydroxybenzoate), Propyl-parahydroxybenzoate (p-hydroxybenzoate),
Benzyl-parahydroxybenzoate (p-hydroxybenzoate), Butyl-parahydroxybenzoate (p-hydroxybenzoate), Parahydroxybenzoate (p-hydroxybenzoate), Methylparaben (E218), Ethylparaben (E214), Propylparaben (E216), Butylparaben, Methyl-parahydroxybenzoate (p-hydroxybenzate)
Wat zijn parabenen eigenlijk?
Parabenen vinden we niet alleen terug in schoonheids- en verzorgingsproducten. Het zijn bewaarmiddelen die we regelmatig terugvinden ook in bewerkt voedsel en geneesmiddelen terugvinden. Deze chemische stoffen verzekeren een aanzienlijk langere houdbaarheid van al deze middelen. Sommige producten blijven zelfs jarenlang helemaal goed. Onderzoek leert ons dat ze ook de menselijke huid binnendringen. Volgens sommige bronnen kunnen op jaarbasis die manier tot 2,5 kg parabenen je lichaam binnendringen via je huid. Eens in het lichaam, gedragen parabenen zich als hormonen. Zodoende verstoren bewaarmiddelen de goede werking van ons endocrien stelsel. Synthetische stoffen zoals parabenen worden toegevoegd aan producten zoals tandpasta, shampoo en andere producten zoals schimmelwerende, antibacteriële en antimicrobiële middelen. Er zijn al mensen die omwille van deze reden gestopt zijn met het gebruik van producten die parabenen bevatten. Hoe kun je als consument nagaan of de middelen die jij gebruikt parabenen bevatten?
- Cosmetica: foundation, poeders, concealers, ook make-up (eyeliners, mascara) lippenstift, blush, nagellak producten, make-up verwijderaars, …
- Farmaceutische producten: oogdruppels, neusdruppels, vochtinbrengende crèmes, zonnecrème, deodorants, zeep, tandpasta, …
- Voedingsmiddelen: mayonnaise, salade dressings, confituur, fruitsap, snoepgoed, geprocesd voedsel, soda dranken, gemarineerde vis, gebakken deegwaren, mosterd, sauzen, …
Wetenschappelijke websites voor gezonde make-up
Een aantal universiteiten hebben een eigen website voor gezonde make-up zonder parabenen opgezet. Op dergelijke websites leren we dat parabenen zich kunnen voordoen als oestrogeen en op die manier de werking van de menselijke hormonenhuishouding danig in de war kunnen schoppen. Het zijn niet zomaar universiteiten die dit soort van wetenschappelijke research uitvoeren.
Borstkanker
Een Amerikaanse topuniversiteit, Cornell, stelt dat wie levenslang in hoge mate wordt blootgesteld aan parabenen een verhoogd risico op borstkanker loopt. Oestrogeen en chemische stoffen die zich als oestrogeen gedragen, stimuleren de celdeling in de borsten en hebben bovendien ook nog eens invloed op andere hormonen die eveneens bijdragen tot de celdeling in borstweefsel. Het menselijk lichaam is niet in staat om synthetisch aangemaakt oestrogeen af te breken. Deze synthetische hormonen stapelen zich gemakkelijk op in vetcellen. Borstweefsel bestaat o.a. uit vet. De universiteit van Reading in het Verenigd Koninkrijk voerde wetenschappelijk onderzoek uit naar de aanwezigheid van parabenen in borsttumoren. De uitslag van deze studie was positief. Borsttumoren bevatten parabenen. Dit wil echter niet zeggen dat parabenen ook borstkanker veroorzaken. Ander wetenschappelijk onderzoek lijkt aan te tonen dat de inname van parabenen kan leiden tot celdeling in de borsten en een groter aantal gevallen van borstkanker. Deze bewering wordt kracht bijgezet door een studie uit 2004 te citeren. Hierbij werden in 19 van 20 vrouwen met borstkanker maar liefst 5 soorten parabenen werden teruggevonden. Deze kleinschalige studie vormt nog geen bewijs voor de link tussen borstkanker en parabenen, maar bracht wel aan het licht dat de aangetroffen parabenen in onverteerde toestand werden teruggevonden. Het menselijk metabolisme lijkt volgens deze studie niet in staat om parabenen te verteren of af te breken. De studie toont ook aan dat parabenen door de menselijke huid kunnen dringen en zo kunnen achterblijven in het borstweefsel. Vooral het den-propylparabeen wordt in het deel van de borst gevonden waar de meeste borstkankers zich ontwikkelen.
Vervroegde puberteit
Omdat parabenen de werking van hormonen zoals oestrogeen kunnen nabootsen, sturen ze de werking het endocriene stelsel in de war. Dit gebeurt op de volgende manier: Parabenen bootsen het gedrag van oestrogeen na door zich te binden aan oestrogeenreceptoren van menselijke cellen. Het endocriene stelsel zorgt ervoor dat hormonen in onze bloedsomloop terechtkomen. Daarnaast is het klierenstelsel medeverantwoordelijk voor de menselijke voortplanting. Verder speelt het ook een rol bij de afscheiding van afvalstoffen, de vertering van ons voedsel en ons metabolisme. Stoffen die het endocriene stelsel verstoren zoals parabenen, kunnen ook leiden tot een vervroegde puberteit. Dit geldt zowel voor jongens als voor meisjes. Door de jaren heen is de leeftijd waarop de puberteit start gevoelig gedaald. Endocrinologen hebben dit gedurende jaren onderzocht en empirisch vastgesteld. Al verschillende tientallen jaren zien we dat meisjes steeds jonger borsten krijgen en jongens steeds vlugger schaamhaar krijgen. Momenteel gebeurt dit soms al rond de leeftijd van 8 jaar. Een verstoord endocrien stelsel kan ook leiden tot vergrote testikels en zelfs tot borstvorming bij jongetjes.
- Time Magazine: Parabens Outlawed in Childrens’ Products in Denmark | TIME.com (http://healthland.time.com/2010/12/22/parabens-outlawed-in-childrens-products-in-denmark/#ixzz2reiv52to)
Verlaagde spermaproductie
Parabenen hebben volgens sommige studies een negatieve invloed hebben op de mannelijke vruchtbaarheid. De wetenschappers van het Laboratorium voor Volksgezondheid van de stad Tokio dienden parabenen toe aan ratten van 3 weken oud. Na 4 weken werden de ratten onderzocht en kwamen de Japanse wetenschappers tot de ontdekking dat hun spermaproductie aanzienlijk gedaald was. Dit duidt op een verband tussen de daling van de spermaproductie en de hoeveelheid parabenen die werd toegediend aan de proefdieren. De ratten die de hoogste dosis kregen (een dosis die overeenstemt met de gemiddelde dosis die mensen in Europa en Japan dagelijks binnenkrijgen) vertoonden de grootste daling in spermaproductie.
Sinds wanneer worden parabenen gebruikt?
Producten met parabenen erin werden voor het eerst op de markt gebracht in de jaren ‘50 van de vorige eeuw. Andere bronnen spreken dan weer over de jaren ‘30. Je vindt parabenen ook terug in haarconditioners en in body lotions. Wetenschappelijk onderzoek uit de jaren ‘90 toonde al aan dat 90% van de voedingswaren die verkocht worden bij de kruidenier parabenen bevatten. Dit verklaart waarom in het bloed van mensen die geen verzorgingsproducten met parabenen gebruiken deze stoffen toch worden aangetroffen.
Waarom is het gebruik ervan verontrustend?
Wat mensen die begaan zijn met de volksgezondheid echt verontrust is dat individuele producten op zich helemaal aan de norm voor parabenen voldoen en dat tegelijk onvoldoende rekening gehouden wordt met het feit dat vele mensen meerdere producten gebruiken. Dit verklaart waarom een groot aantal mensen toch een teveel aan parabenen binnenkrijgen. Zo wordt de bevolking blootgesteld mogelijke gezondheidsproblemen. Behalve borstkanker en vruchtbaarheidsproblemen veroorzaken parabenen volgens verontruste onderzoekers eveneens neurologische problemen en huidirritatie wat psoriasis tot gevolg kan hebben.
Verbieden?
Gezondheidswerkers in de Verenigde Staten ijveren er voor om het gebruik van parabenen te verbieden. In de Europese Unie gebeurde dit al in 2012. Sowieso raden we iedere consument aan om iedere verpakking van een product goed te bekijken en bij de ingrediënten na te gaan of voedingswaren of verzorgingsproducten al dan niet parabenen bevatten.
Natuurlijke alternatieven voor parabenen
Er is ook positief nieuws. Er bestaan wel degelijk natuurlijke alternatieven voor parabenen. Een aantal fabrikanten brengt producten op de markt zonder bewaarmiddelen. Dit betekent dat wat je koopt dan wel beperkter in tijd houdbaar is, maar wel gegarandeerd vrij is van schadelijke parabenen.
Wie bepaalde producten dagelijks gebruikt, ondervindt daar weinig hinder van. Meestal gebruik je verzorgingsproducten voor de vervaldatum. Kortom, het is helemaal niet nodig om de houdbaarheid van producten kunstmatig te verlengen met 6 maanden of een jaar! Wie wil weten of een bepaald verzorgingsproduct al dan niet parabenen bevat kan een online lijst raadplegen waarop wel 100 merken terug te vinden zijn die allemaal zonder parabenen gefabriceerd worden. Wie ondanks het verbod in de EU toch nog een product dat parabenen bevat ontdekt, kan dit melden op een gespecialiseerde site. Ook in België is er een meldpunt voor gezondheidswerkers op de site van de FOD Volksgezondheid.
Andere meningen
Ondanks de groeiende bewustwording bij gezondheidswerkers en consumenten zijn er tevens mensen die ervan overtuigd zijn dat parabenen niet schadelijk zijn voor de gezondheid. Deze voorstanders blijven volhouden dat zonder deze bewaarmiddelen schoonheidsproducten een haard zouden zijn voor bacteriën en schimmels. Volgens deze mensen zou het net gevaarlijk zijn om verzorgingsproducten zonder parabenen te gebruiken. Reinigingslotions, toners, foundation en blush zouden op die manier de huid, de ogen en de slijmvliezen kunnen beschadigen. Deze mensen zijn er zich van bewust dat parabenen negatief in het nieuws komen, maar betwijfelen of dit wel terecht is.
Is het nodig om parabenen te mijden?
Het antwoord van de voorstanders van parabenen is duidelijk. Het is volgens hen niet nodig om producten met parabenen erin te vermijden. Door het laag parabeengehalte van verzorgingsproducten zijn de meeste officiële diensten voor volksgezondheid ervan overtuigd dat parabenen onschadelijk zijn voor de gezondheid van de mens. Volgens het wetenschappelijk onderzoek dat geconsulteerd werd door de overheid worden parabenen volledig verteerd door de werking van ons metabolisme vooraleer ze in onze bloedsomloop terechtkomen. Dit staat in schril contrast met de bevindingen van andere wetenschappelijke onderzoeken die we eerder in dit artikel citeerden. Toch is de auteur van deze studie van mening dat de minieme hoeveelheden niet kunnen leiden tot de ontwikkeling van borstkanker. Dit was trouwens ook niet de conclusie van het onderzoek uit 2004. De eerste onderzoekers zetten dit misverstand recht door te verklaren dat parabenen wel degelijk door het menselijk metabolisme worden verteerd en als onschadelijke stoffen worden afgescheiden door het lichaam. Net door deze verklaring is het mogelijk om de relatieve angstpsychose die ontstond rond parabenen de kop in te drukken. Zo wordt voorkomen dat gebruikers van verzorgingsproducten als het ware een soort van angst wordt aangepraat om schoonheidsproducten te gebruiken.
Moeten we toch niet een beetje op onze hoede blijven?
De parabenen die in cosmetica voorkomen zijn verzwakte vormen van de phyto-oestrogenen die we in vele hogere dosissen in natuurlijke voedingswaren ( komkommer, mango, aardbei, olijven, wortels, honing, …) terugvinden. Meer nog, de plantaardige oestrogenen die we aantreffen in voeding liggen 10.000 keer hoger dan deze in verzorgingsproducten.
Parabenen in vergelijking met andere natuurlijke ingrediënten
Plantaardige producten worden vaak ten onrechte als onschadelijk beschouwd. Tegelijk worden chemische ingrediënten meteen tegelijk als troep bestempeld. Een aantal plantaardige producten zoals cannabis kunnen eveneens het endocriene stelsel negatief beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor een aantal medicijnen. Ondanks wat de voorstanders van natuurproducten beweren, zijn parabenen ook natuurproducten. Ze worden gevormd door het 4-hydroxybenzoëzuur dat we ook terugvinden in frambozen en in zwarte bessen. De ironie wil dat net de producenten van natuurproducten hun toevlucht moeten nemen tot synthetische stoffen om bewaarmiddelen zonder parabenen te kunnen maken.
Internationale veiligheidsnormen
Volgens onderzoek door de American Cancer Society is er geen link tussen het ontstaan van borstkanker en parabenen. Ook de FDA voerde eigen onderzoek. De Food and Drug Administration komt tot een gelijkaardige conclusie als de American Cancer Society. De consument hoeft zich volgens deze instanties geen zorgen te maken over de aanwezigheid van parabenen in verzorgingsproducten. Het Scientific Committee on Consumer Safety van de EU is eveneens van mening dat de aanwezigheid van parabenen niet gevaarlijk is voor de gebruikers van verzorgingsproducten en cosmetica. Health Canada is een gelijkaardige mening toegedaan. De Personal Care Products Council heeft honderden onderzoeken met elkaar vergeleken en komt tot een vergelijkbare conclusie. Uit de meeste onderzoeken komt naar voren dat parabenen de minst schadelijke verzorgingsproducten zijn. Tot slot kunnen we melden dat de hypothese dat parabenen zich als hormonen in het lichaam gedragen als onvoldoende bewezen kan worden beschouwd.
Psoriasis en Parabenen
Over het effect van parabenen op psoriasis is weinig geweten. Wel wordt er aangeraden om parabenen vrije producten te gebruiken indien je lijdt aan psoriasis.
SCCS (Scientific Committee on Consumer Safety) heeft een onderzoek ingesteld in 2004. Daaruit bleek dat parabenen juist goed door het lichaam worden opgenomen, en afgescheiden door het lichaam (dit gebeurt doorgaans via de nieren die het afscheiden via de urine, zweten en/of ontlasting). Wel bleken mensen met wonden, eczeem of psoriasis gevoeliger te zijn voor parabenen.
Alle producten die wij in onze webshop verkopen, zijn van natuurlijke oorsprong en bevatten ongevaarlijke bewaarmiddelen.